Przejdź do głównej zawartości

Mulan - ślub albo wojna

W bajce to idzie tak: dziewczyna Mulan sobie żyje w chińskiej wiosce zabitej dechami, chcą ją wydać za mąż zatem idzie do swatki jednak nie idzie jej zgodnie z planem, za to Hunowie przekraczają granicę Chin i zaczyna się wojna. Ojciec Mulan dostaje wezwanie do wojska, ale jest już mocno doświadczony w poprzednich bijatykach zatem Mulan przebiera się za chłopaka i zapisuje się do wojska za niego... Trochę będzie bolało jak ją złapią, bo za to grozi śmierć. Kto nie zna animacji "Mulan" z 1998 roku (IMDb: 7,6)? 

Plakat do "Mulan" z 1998, źródło: https://www.themoviedb.org/

Patrząc na zwiastun (a widziałam go po raz pierwszy wczoraj przygotowując post), to w nim jest wszystko opowiedziane z grubsza. Mieli talent do zwiastunów, wcale nie nudnawy, ani trochę. A ja się pytam - gdzie jest Mushu i Świerszcz? Animacja jest genialna, zwłaszcza w polskim dubbingu, gdzie smok Mushu mówi głosem Jerzy Stuhr. Ciekawostka, imię Mushu miał kuzyn Mulan w filmie "Mulan wstępuje do wojska" z 1903. Z kolei epicka lawina spadająca na nieprzyjaciół jest z powieści "Fierce and Filial" z 1850.

Na szczęście my nie o tym dzisiaj jaki to nudnawy trailer, a film świetny... tylko o kolejnej bohaterce.

Otóż Disney nie wymyśliło sobie Mulan, tylko pełnymi garściami zaczerpnęli z "Ballady o Mulan", czyli ludowej pieśni datowanej na czasy dynastii Północnych Wei (386-535 n.e.), ale spisanej przez mnicha Zhijianga z południowej dynastii Chen w VI wieku. 

Kopia "Ballady o Mulan" autorstwa Mi Fu z 1094, źródło: https://mulanbook.com/

Co ciekawe historia przed wojną i całym ambarasem rozpoczyna się sceną, gdzie 17-letnia Hua Mulan (chiński tradycyjny: 花木蘭; chiński uproszczony: 花木兰) wzdycha przy krośnie. Życie kobiet musiało być imponująco ciekawe wtedy. 

Ilustracja przedstawiająca Mulan w książce "New Poems and Pictures of One Hundred Beauties" (tłum. Nowe wiersze i ryciny 100 piękności", źródło: https://mulanbook.com/

Kiedy przychodzi wiadomość, że zbierane są wojska, Mulan wie że ojciec za stary, a brat za młody. Kupuje konia, przebiera się za mężczyznę, wojuje nadzwyczaj walecznie i skutecznie 12 lat (cytuję "Sto bitew ma miejsce") przeciwko koczowniczym hordom Rouran (tudzież zwanymi "wijącymi się robakami"), że cesarz ją honoruje tytułami, pieniędzmi i wysokim stanowiskiem. Hua Mulan jednak odrzuca stanowisko, prosząc o szybkiego rumaka / wielbłąda i wraca do domu, gdzie przebiera się w kobiece ubranie. Jej towarzysze broni jak przyjeżdżają ją odwiedzić są zszokowani, ponieważ byli pewni że tyle lat walczyli u boku mężczyzny. I to nie byle jakiego wojownika, ponieważ Mulan była utalentowana, wysoce wyszkolona nie tylko w sztukach walki, ale i piśmienniczo oraz dyplomatycznie, miała za zadanie wydawać i interpretować rozkazy rządowe.  

Samiec zająca ma ciężkie przednie łapy. Kobieta zając ma tendencję do mrużenia oczu. Ale kiedy biegną obok siebie blisko ziemi, kto może mi powiedzieć, który z nich jest samcem czy samicą?

Według historyka Zhu Guozhen z dynastii Ming (1368–1644), kiedy do cesarza Yanga doszły wieści o prawdziwej naturze Mulan zaproponował jej miejsce w swoim haremie. Po jej odmowie, cesarz jeszcze bardziej nalegał aż nakazał ją zabrać z domu rodzinnego siłą. Kiedy Mulan zrozumiała, co ją czeka odebrała sobie życie. Cesarz był tak zaskoczony i można powiedzieć pod wrażeniem jej siły charakteru, że pośmiertnie nadał jej tytuł generała. Szkoda, że jeśli to byłaby prawda płeć sprawiła, że zamiast honorowego stanowiska został jej tylko harem. Mulan-mężczyźnie pozwolono jej odmówić i mogła wrócić do domu, a Mulan-kobieta nie miała takiej możliwości.

 Typowane miejsca, gdzie urodziła się Mulan, źródło: https://mulanbook.com/

Po pierwsze, uczeni spierają się czy to była prawdziwa z krwi i kości postać, czy powtarzana z ust do ust legenda. Jak wiadomo, w każdej legendzie jest ziarnko prawdy. Po drugie, spierają się także o jej imię i nazwisko, Hua Mulan oznacza "kwiat magnolii", co się przyjęło ze względu na poetycki wydźwięk. Po trzecie, Disney pojechał po bandzie, ponieważ Hunowie byli 200 lat przed Mulan, ale kto by się czepiał. Dodatkowo, słowa krytyki spadły na Disney za to m.in. że ich Mulan jest "zachodnia", chińska Mulan nigdy by nie obcięła włosów, swatka pokazana w animacji jako głupiutka w Chinach była bardzo poważanym zawodem. Niemniej jednak sama animacja pozwoliła na zmieszanie się kultur, np. dzieci bawiły się lalkami wyglądającymi jak Mulan, skośne oczy nie wzbudzały agresji tylko skojarzenia z bardzo udaną animacją (która zarobiła $304 milionów pobijając "Małą syrenkę" o $120 milionów). Oczywiście nie otworzyło to drzwi chińskim aktorom tak jak w przypadku filmu "Crazy Rich Asians" (2018, IMDb: 6,9), ale był to dobry początek. Szkoda, że nie działa obecnie, kiedy w Stanach Zjednoczonych miały miejsca ataki na tle rasistowskim przeciwko chińskim obywatelom (wielu z nich urodziło się w Stanach), co z kolei było spowodowane błędnie szerzonymi teoriami na temat COVID-19.

Niewątpliwie Hua Mulan jako postać pojawia się co jakiś czas w różnych odsłonach, a to jest o niej sztuka w 2 aktach autorstwa Xu Wei z 1593 "Kobieta Mulan" (tenże autor wymyślił, że jej imię będzie kwiat magnolii), a to ma krater na Wenus, a to jest w komiksie " Deadpool Killustrated" (2013) razem z Sherlokiem Holmsem i Deadpoolem, a to w serialu "Dawno, dawno temu", a to w książkach dla dzieci, czy w grach, np. Civilization VI. 

 Fragment komiksu ""Deadpool Killustrated. Mulan walczy ramię w ramię z Sherlockiem Holmesem, dr Watsonem, Beowulfem , Natty Bumppo by powstrzymać Deadpoola przed mordowaniem kolejnych bohaterów m.in. Marvela, czy literackich takich jak Mała Syrenka, źródło: https://www.goodreads.com/

Co ciekawe z podobnej lokalizacji i czasu pochodzi też inna ballada "Młodsza siostra Li Bo", która jest peanem dla kobiety o wysokich umiejętnościach jeździeckich i łuczniczych. Przypadek, że były opowiadane głośno historie o walecznych kobietach?

Swatki i dziatki na targu

Obojętnie, co mówią chińskie legendy, czy są w nich silne kobiety, czy nie, czy biorą ślub, czy nie - ślub musi być w Chinach. Singielki są nazywane "odpadkami" i jest to wstyd dla rodziny. W Chinach jest o wiele więcej mężczyzn niż kobiet (na każde 100 dziewczynek rodzi się 117 chłopców), to na logikę powinny być na rękach noszone a nie wyszydzane...
Według tradycji małżeństwo było umową pomiędzy rodzinami. Obecnie zostało wiele z tej tradycji, przesunęła się linia wieku ponieważ małżeństwa są zawierane coraz później, ale też według statusu społecznego (pfi, gdzie tam z miłości). Najlepiej by mieć odpowiednie pochodzenie, stanowisko w pracy, mieszkanie...
Dodatkowo, nic się nie ukryje przed przyszłymi małżonkami i ich rodzicami, muszą w zależności od prowincji przedstawić kartę zdrowia, czy wynik testu na HIV oraz oczywista sprawa pisemną zgodę rodziców, a czasami zgodę pracodawcy. Przy zawarciu węzła małżeńskiego, para zobowiązuje zaopiekować się swoimi rodzicami (yep, emeryturę mają tylko nieliczni). Do tego wszystkiego jest polityka jednego dziecka w rodzinie, zatem rodzice muszą mieć swój złoty strzał. 
Jeśli jednak ktoś tam jest wybredny, opieszały aż nadto to rodzice spieszą z pomocą i tak w weekendy można natknąć się na targi małżeńskie, gdzie na rozłożonych parasolkach nalepiona jest kartka z opisem kandydata / kandydatki.

W 2020 pojawił się film "Mulan" także Disney'a, produkcji chińskiej (IMDb: 5,6). Ocena chyba wystarczy by go nie oglądać. Dodatkowo nie polecam go dlatego że był kręcony w miejscach, gdzie znajdują się obozy reedukacyjne dla Ujgurów - lokalnej mniejszości muzułmańskiej. Jak się domyślacie nie jest to Camp Rock. 

Źródła:

Labels: