Przejdź do głównej zawartości

Gwiazdor da na tyłek, czyli o przemocy domowej

Post można przeczytać lub posłuchać!

Grudzień w końcu nadszedł i już prawie minął, niedługo będziemy żegnać 2021. Zanim jednak wyciągniemy chusteczki by pochlipać nad straconym czasem, to spadł śnieg i na wielgachnych saniach zajechał Gwiazdor, tudzież Mikołaj.

Często dorośli niepamiętający, ze byli dziećmi tłumaczą nadejście tego tajemniczego jegomościa w ten sposób, że jeśli osoba jest grzeczna to będzie prezent, a jeśli niegrzeczna to rózga. Często też dodawano, że Gwiazdor lubi "sprać" danego łobuziaka. Ot, co zabawa przednia.

Tu zaczynają się schody, bowiem ostatnio krążę merytorycznie wokół tematu przemocy (serial, film, książka, o których będzie później) i tak nagle mnie oświeciło, że straszenie starszym mężczyzną dającym na tyłek z pobudek typowo subiektywnych (przecież to on / rodzic / opiekun decyduje, czy jest się grzecznym czy nie) to przemoc. Taka dla niektórych z serii "ach-tam", która jest wrzucana do worka razem z chłopcami podszczypującymi dziewczyny w szkołach podstawowych ("na pewno mu się podobasz", "oj, ci chłopcy" - brzmi znajomo?).

Przemoc to przemoc. Zgodnie z definicją z strony niebieskalinia.info

Przemoc to intencjonalne działanie lub zaniechanie jednej osoby wobec drugiej, które wykorzystując przewagę sił narusza prawa i dobra osobiste jednostki, powodując cierpienia i szkody.

Wyróżnia się następujące 4 typy przemocy.

Typ

Definicja

 Przykłady zachowań "ach-tam"

 Przykłady zachowań "o to już grubo"

 Ekonomiczna

naruszanie własności

niszczenie rzeczy, używanie rzeczy bez pozwolenia 

kradzież, sprzedawanie osobistych lub wspólnych rzeczy bez uzgodnienia, zmuszanie do spłacania długów

 Fizyczna

zachowanie powodujące uszkodzenia ciała lub niosącym takie ryzyko

klepanie, klapsy, ciągnięcie za włosy, szczypanie

bicie ręką / przedmiotami, duszenie, krępowanie ciała

 Psychiczna

naruszenie godności osobistej

krytykowanie, osądzanie, czytanie osobistej korespondencji, wyśmiewanie, lekceważenie

straszenie, grożenie, wmawianie choroby psychicznej, ograniczanie snu, wymaganie posłuszeństwa

 Seksualna

zmuszanie do aktywności seksualnej bez zgody osoby (bez względu, czy osoba jest świadoma, czy nie)

krytyka ciała i zachowań partnera / partnerki

nieakceptowane praktyki seksualne, zmuszanie do seksu (gwałt), sadyzm

 Zaniedbanie

naruszenie obowiązku do opieki (forma przemocy ekonomicznej)

brak pomocy w chorobie

pozbawianie jedzenia, ubrania, schronienia, środków do życia

Specjalnie chciałam przedstawić typy przemocy z wyraźnym podziałem pomiędzy tym, co zazwyczaj wydaje się takie "mniej poważne", a tym co już każdy kiwa głową, że faktycznie może by tutaj jakaś policja, czy ktokolwiek by się przydał. Podkreślę jeszcze raz - przemoc, to przemoc.

Ostatnio widziałam bardzo dobry serial "Sprzątaczka", który był poniekąd inspiracją do tego wpisu.

Jest to oparta na faktach historia młodej kobiety / matki, która zmaga się z przemocowym partnerem. W serialu pokazane jest jak trudno jej zdać sobie sprawę, z tego że ma do czynienia z przemocą. Jak ciężko odejść, czy nawet poprosić o pomoc ponieważ "on nie bije". Bardzo ważny fakt - osoba przemocowa nie bije ani nie stosuje przemocy cały czas. Bardzo dobry duet panien MacDowell.

Statystyki niestety nie oddają prawdy - jak podkreśla fundacja HumanDoc “akt doświadczenia przemocy domowej nie zawsze skutkuje apelem o pomoc”. Według policyjnych statystyk w 2020 roku wypełniono ponad 72 tys. formularzy “Niebieska Karta”. Podejrzewa się, że w ubiegłym roku aż 85 tys. osób było dotniętych przemocą (74% kobiet, 13% mężczyzn i 13% nieletnich). Dla pewności wyjaśnię, że “Niebieska Karta” to potoczna nazwa czynności mających zapewnić bezpieczeństwo osobie, wobec której stosowana jest przemoc w rodzinie. To nie tak, że jak jest “Niebieska Karta” to ktoś mieszka z dala od oprawcy, czy jest chroniony 24 godziny na dobę. Oj, nie ma tak dobrze.

Co trzy lata liczba ofiar przmocy domowej dorównuje liczbie ofiar z 11 września i nikt nie ogłasza wojny z terroryzmem. (Rebecca Solnit w "Mężczyźni objaśniają mi świat”)

Faktycznie patrząc na statystyki policyjne w 2020 roku z 73 tys. osób podejrzewanych o stosowanie przemocy aż 90% to mężczyźni, 9% to kobiety, a 1% to nieletni. Prawda jest taka, że za przemocą w większości stoją mężczyźni, jednak proszę ni mylić tego z stwierdzeniem, że każdy mężczyzna ma skłonności do przemocy.

Przemoc nie ma koloru skóry, klasy, wyznania ani narodowości, ale ma płeć. (Rebecca Solnit w "Mężczyźni objaśniają mi świat”)

Zazwyczaj z przemocą jest tak, że nam się wydaje że tam, gdzieś to jest gorzej. U nas to idealny świat, a utwory takie jak “Luka” Suzanne Vega sa puszczane w hyperoptymistycznych radiach pomiędzy piosenką o deszczu, a dudniącym techno.

Duże wrażenie robią dokumenty pokazujące przemoc wobez kobiet, kobietobójstwa, zwane niekiedy “honorowymy zabójstwami”, a z honorem mają tylko cokolwiek wspólnego w głowach przestępców. Nagrodzony Oskarem w 2016 roku krótkometrażowy dokument “Dziewczyna w rzece: Cena przebaczenia” porusza tę tematykę. Reżyserka Sharmeen Obaid-Chinoy towarzyszy ofierze nieudanego zabójstwa po tym, jak niezadowoleni wuj i ojciec strzelili jej w twarz i wrzucili do rzeki. Jedynym przewinieniem dziewczyny było zamążpójście z miłości i tym samym odrzucenie propozycji wujka, który miał lepszy plan.

Patrząc na ten dokument można sie przerazić, jak tam jest dziko. Mężczyźni kontrolują kobiety, mogę je zabić, zrobić się co im się podoba. Z drugiej strony, w Anglii i Wali w ciągu pierwszych trzech tygodni izolacji w 2020 roku, 16 kobiet i dzieci zmarło z rąk mężczyzn, najwięcej od 11 lat. Prawda jest taka, że nie ma tam i tu, ich i nas. Przemoc, to przemoc. Obojętnie, czy ktoś się zasłoni religią, tradycją, przyzwyczajeniami, wygodą, duchami szepczącymi do ucha. 

Przemoc zaczyna się od przyjęcia założenia, które brzmi: mam prawo cię kontrolować. (Rebecca Solnit w "Mężczyźni objaśniają mi świat”)

Wśród źródeł przemocy domowej wymienia się obrazy z dzieciństwa, normy społeczne i kulturowe, stres, choroby psychiczne czy uzależnienia (aż 60% sprawców w chwili zatrzymania jest pod wpływem alkoholu). Niemały wpływ ma nasza rzeczywistość, media społecznościowe, żartobliwe gadanie o klapsach dla dzieci i dziewczyn.  

Czasy pandemii uziemił wiele ofiar przemocy wraz z swoimi oprawcami. Kanadyjska organizacja praw kobiet w odpowiedzi na drastyczny wzrost przypadków przemocy domowej podczas pandemii wymyślił gest “Pomóż mi”, który w błyskawicznym tempie przyjął się na całym świecie. Wiele osób mogło go widzieć w mediach społecznościowych i nawet jakiś czas temu w ten sposób została uratowana nastolatka porwana w Karolinie Północnej. Porwana widziała ten gest na TikTok. 

Wygląda to tak - wyciągamy rękę jakbyśmy chcieli pokazać cześć, chowamy kciuk do środka ręki i zaciskamy ją w pięść - aż tyle i tylko tyle.

"Pomóż mi", źródło: https://www.policja.pl/

Na stronie policji jest informacja, że jeśli zobaczymy jak ktoś pokazuje nam taki znak to trzeba zakończyć spotkanie, czy rozmowę, odejść na bezpieczną odległość i dopiero wtedy zawiadomić policję (112), czy zadzwonić na numer Niebieskiej Linii (800 120 002 lub 22 668 70 00).
W popularnym filmie “Start Trek” kapitan Kirk mówi, że nie wierzy w sytuacje bez wyjścia. Też w to nie wierzę. Każdemu i zawsze można pomóc.

Wszystkiego kobiecego!

Źródła:
Labels: